"Czytajmy dla przyjemności" - projekt edukacyjny dla szkół podstawowych

Dorota Brzozowska, nauuczyciel bibliotekarz SP w Sokołach

Sprawozdanie z realizacji projektu w bibliotece Szkoły Podstawowej im. Adama Mickiewicza w Sokołach

Na początku zadałam sobie pytanie: Jak zachęcić uczniów do czytania dla przyjemności? Oto moja odpowiedź: Zadbać, aby uczniowie byli świadomymi czytelnikami. Nie da się  jednak tego osiągnąć poprzez jednorazowe, nawet spektakularne akcje, ale poprzez kilkumiesięczną, a nawet kilkuletnią systematyczną pracę bibliotekarza. Stąd moja przemyślana, wieloaspektowa propozycja projektu edukacyjnego Czytajmy dla przyjemności, którą zgłosiłam na konkurs Moda na Czytanie.

Cele:

  • Rozwijanie kompetencji czytelniczych oraz upowszechnienie czytelnictwa wśród dzieci i młodzieży.
  • Wzbudzanie zainteresowania czytaniem  u 5 i 6-latków poprzez popularyzację różnych serii z literatury dziecięcej.
  • Wzbudzanie zainteresowania samodzielnym czytaniem  u uczniów kl. I i II poprzez popularyzację pierwszych czytanek.
  • Rozwijanie zainteresowania czytaniem u uczniów kl. III – V poprzez uświadomienie różnic pomiędzy różnymi typami literatury.
  • Rozwijanie pasji czytelniczych poprzez spotkania z pisarzami oraz popularyzację nowości, a także własną twórczość literacką – kl. VI
  •  Rozwijanie pasji czytelniczych poprzez możliwość wypowiadania się o nowościach – chętni uczniowie.
  • Promocja czytelnictwa wśród dzieci i młodzieży poprzez Szkolny Konkurs Literacko – Plastyczny Pocztówka literacka – stworzenie możliwości refleksji nt. przeczytanych książek.

Zadania:

I. Przeprowadzenie cotygodniowych spotkań w czytelni:

1) Czytające zerówki - cotygodniowe spotkania dzieci z bohaterami literackimi w czytelni.

Zajęcia rozpoczęliśmy w październiku – Miesiącu Bibliotek Szkolnych - od książki Zofii Staneckiej Basia i przedszkole. W tym roku po raz pierwszy atrakcją był Bal Pasiastych, czyli taneczna impreza, na którą dzieci przyszły w ubraniach w paski – jak u Basi. Dodatkowo dostały w bibliotece akcesoria z papieru i bibuły również w paski.

W okolicach 14 października świętowaliśmy Dzień Książkowego Misia. W tym roku zajęcia oparte były na książce Łukasza Wierzbickiego Dziadek i niedźwiadek. Historia prawdziwa  i zilustrowane fragmentami filmu Wojtek, niedźwiedź, który szedł na wojnę. Na zakończenie uczniowie wykonali portrety misia Wojtka, które przez cały listopad (Miesiąc Książki Historycznej) zdobiły szkolną czytelnię.

Pozostałe zajęcia poświęcone były różnym seriom: Opowieści o przyjaźni, Poczytaj ze mną Wydawnictwa Egmont; Mały Króliczek Wydawnictwa Jedność; Elmer, Księżniczka Adela Wydawnictwa Papilon; Kicia Kocia, Wesoły Ryjek, Pan Kuleczka Wydawnictwa Media Rodzina; Poczytajki – Pomagajki  Wydawnictwa Muza. Na zakończenie każdych zajęć maluchy wypożyczały książki do domu, aby tam czytali im najbliżsi.

2) Miłość do książek zaczyna się od pierwszych czytanek - cotygodniowe spotkania dzieci klas I i II, podczas których prezentowałam serie z dużymi literami, np.: Czytam sobie Wydawnictwa Egmont, Pierwsze czytanki Wydawnictwa Publicat, Zaczynam czytać  z Martynką Wydawnictwa Papilon,   Zwierzęta Oli Hokus – pokus… Bajka!  Wydawnictwa Skrzat;  Czytamy bez mamy Wydawnictwa Debititp.

Schemat zajęć był następujący: prezentacja książek z danej serii, przeczytanie fragmentu z wybranej pozycji, rozmowa na temat przeczytanego tekstu, wykonanie przez dzieci własnej ilustracji lub zabawa ruchowa.

3) Każdy typ literatury to świat w trochę innych barwach – spotkania uczniów klas III, IV, V wg następującego klucza:

  • Dni Książki Historycznej – odbyły się zajęcia z wykorzystaniem serii Wojny dorosłych – historie dzieci  Wydawnictwa Literatura. W tym roku dodatkowo zainspirowałam uczniów do tworzenia własnych książek dotyczących wojennych losów członków rodzin. Powstały cztery własnoręcznie ilustrowane książeczki do czytania w czytelni (zał. 2a, 2b, 2c, 2d)
  • Dni Komiksu – przeprowadziłam zajęcia na podstawie książek z serii Hej, Jędrek…!  (wywiad z autorami dostępny jest na stronie www.jedrek.nk.com.pl ). Uczniowie klasy IIIa zostali twórcami własnych komiksów. Najładniejsze trzy zebrałam w książeczkę (zał. 3)
  • Dni Poezji – podczas zajęć w bibliotece wykorzystałam nagrania z płyty CD dołączonej do książki Agnieszki Frączek Chichopotam Wydawnictwo BIS. Zwracałam przy tym uwagę na recytację aktorów, aby przygotować uczniów do szkolnych eliminacji kolejnego Małego Konkursu Recytatorskiego Baje, bajki, bajeczki…, które co roku organizowane są przez bibliotekę. To świetny sposób na promocję wierszy dla dzieci, szczególnie polskich autorów.

W tym roku szkolnym kolejne rodzaje literatury pomogli mi przybliżyć chętni uczniowie klasy IIIb, którzy założyli Tajne Koło Czytelników i na spotkaniach w czytelni opracowywali plakaty ( zał. 4) , a następnie wystawiali je w holu szkoły podstawowej. W tym czasie w bibliotece czytano fragmenty książek i oglądano fragmenty ekranizacji danego typu literatury. I tak odbyły się:

  • Dni Książek Obyczajowo-Humorystycznych – powstały dwa plakaty Bohaterowie, którzy rozśmieszą Was do łez. Co roku przy tej okazji odbywają się Mikołajki z Mikołajkiem – ulubieńcem wszystkich dzieci.
  • Dni Książek Detektywistycznych i Przygodowych - powstał plakat Młodzi detektywi. Podczas zajęć dodatkowo wykorzystałam dziesięciominutowy odcinek Detektywi z programu Moliki (www.vod.tvp.pl), poświęcony serii Biuro Detektywistyczne Lassego i Mai oraz konkurs czytelniczy Co kryją Tajemnice…?, opublikowany w Bibliotece w Szkole 11/2015. Ta seria w naszej bibliotece bije rekordy wypożyczania.
  • Dni Baśni i Książek Fantasy – powstały trzy plakaty: Znani i lubiani – bohaterowie baśni i bajek; Krainy Fantazji; Magiczne drzewo. Andrzej Maleszko jest dla mnie i moich uczniów niekwestionowanym Królem Fantazji, dlatego jego książkom poświęciliśmy najwięcej czasu. Proponuję skorzystać z gotowych scenariuszy opublikowanych na stronie www.magicznedrzewo.com  w zakładce Info/Szkoły. Podczas zajęć wykorzystałam też fragmenty filmu w reżyserii Andrzeja Maleszki.
  • Dni Książek Przyrodniczych – powstał plakat Klinika pod Boliłapką, a takżetrzy inneLiterackie koty; Literackie psy; Literackie konie, które pokazywały w jakich książkach w bibliotece szkolnej występują te zwierzęta. Dużą frajdę sprawiła uczniom zabawa detektywistyczna w wyszukiwanie imion zwierzaków w wybranych pozycjach.  Przy okazji tematyki przyrodniczej chciałam zainteresować uczniów III klas ekologią i skorzystałam z dwóch odcinków – w każdej klasie innego – Detektywa Łodygi na stronie www.miniminiplus.pl, zapraszając jednocześnie do czytania książek pod tym samym tytułem autorstwa Barbary Wicher, a wydanych w Wydawnictwie Skrzat.
  • Dni Książek Popularnonaukowych – powstał plakat Sport – moje hobby, który poświęcony był wszystkim książkom z naszej biblioteki pogrupowanym w następujący sposób: piłka nożna, siatkówka, koszykówka, szachy, sporty rowerowe i motorowe. Najwięcej czasu poświęciłam jednak serii Poznaję ciekawe zawody Wydawnictwa Damidos, która rozwijała zainteresowania uczniów w zakresie zawodów: strażak, żołnierz, policjant, kierowca.

4) Pisemko Juniora - cotygodniowespotkania chętnych uczniów klas VI w czytelni i redagowanie szkolnej gazetki.

Młodzi dziennikarze z szóstych klas przygotowywali przez cały rok kolejne strony poświęcone zakupionym nowościom, ale też uczestniczyli w spotkaniu autorskim i przeprowadzili wywiad z pisarką Joanną Jagiełło nt. jej książek, które są w księgozbiorze biblioteki szkolnej, poza tym stworzyli własne opowieści na podstawie zdjęć przywiezionych przez autorkę. Uczestniczyli również w spotkaniu z autorką powieści obyczajowych pt.: Pogranicze kultur w książkach Anny Łaciny w ramach V Targów Książki w Białymstoku.

II. Umożliwienie wypowiedzenia się na temat przeczytanych książek, czyli Oceń książkę:

1) Recenzje na stronie internetowej -  www.bibliotekasok.c0.pl, w zakładce Warto przeczytać .

2) Gazetka ścienna w czytelni z okładkami nowości i możliwością przypięcia uśmiechniętej buźki, jeżeli książka się podobała.

3) Szkolny Konkurs Literacko - Plastyczny Pocztówka literacka

Zadaniem dzieci klas I i II było namalowanie ilustracji do ulubionej książki oraz napisanie autora i tytułu wybranej pozycji, natomiast uczniowie starszych klas musieli jeszcze napisać recenzję: III-IV klasy - sześć zdań; V-VI klasy - osiem/dwanaście zdań. Myślę, że taka forma konkursu skłoniła uczniów do głębszej refleksji na temat przeczytanych książek Regulamin (zał. 8a); zdjęcie prac (zał. 8b), konkursowe recenzje.