Aktualności

Jak zaciekawić uczniów współczesną literaturą? Spotkania autorskie w ramach projektu czytelniczego "Podlaskie spotkania z pisarzami"

Olga Topolewska, konsultant CEN w Białymstoku

Jednym z najbardziej skutecznych sposobów na zaciekawienie uczniów współczesną literaturą jest organizowanie spotkań autorskich. Autorzy w bezpośrednim kontakcie z młodymi  czytelnikami potrafią zachęcić ich do czytania, skłonić do refleksji, przemyśleń, zaciekawić procesem tworzenia. Pamiętajmy - od czytania dla przyjemności zaczyna się proces czytania w ogóle.

Spotkania autorskie odbywały się w ramach projektu czytelniczego „Podlaskie spotkania z pisarzami” realizowanego przez białostocki oddział  Towarzystwa Nauczycieli Bibliotekarzy Szkół Polskich, w partnerstwie z Centrum Edukacji Nauczycieli w Białymstoku i szkołami. W roku 2016 zaproszono autorów: Tomasza Szweda do szkół podstawowych, Annę Łacinę do szkół gimnazjalnych oraz Michała Książka i Elżbietę Awramiuk  do szkół ponadgimnazjalnych. Jakie refleksje towarzyszyły nauczycielom bibliotekarzom  i uczniom po spotkaniach ?

Spotkania z Tomaszem Szwedem

Szkoła Podstawowa nr 2 w Białymstoku

Pisarz (który również jest muzykiem, śpiewającym autorem i psychoterapeutą, a także specjalizuje się w pracy z ludźmi w śpiączce) przeprowadził bardzo ciekawie zajęcia, które przeplatane były grą na gitarze, harmonijce ustnej oraz śpiewem.

Dzieci z zainteresowaniem wysłuchały opowieści przyrodniczych o lesie, gdyż pan Szwed kocha las, ma do niego wielki sentyment, tam spędził dzieciństwo u boku ojca leśnika. Opowiadając zabawne historyjki, prezentując dary lasu, zachęcając dzieci do aktywności, pan Tomasz „zaraził” wszystkich obecnych miłością do dzikiej przyrody.

Pan Tomasz odpowiadał też na liczne zapytania dzieci oraz udzielił wywiadu reporterom gazetki szkolnej „Dwójkowy Kurier” – czytaj . Dokonał wpisów pamiątkowych do Kroniki szkolnej  i Złotej Księgi Gości. Każde dziecko miało możliwość otrzymania autografu autora z osobistą dedykacją.  Spotkanie przebiegło w miłej atmosferze i zapewne na długo pozostanie w pamięci uczestników.[1]

Szkoła Podstawowa nr 32 w Białymstoku

W trakcie  autor opowiadał o swojej twórczości, czytał fragmenty własnych książek i rozmawiał z uczestnikami spotkania. Największą atrakcją spotkania była możliwość posłuchania utworów muzycznych w wykonaniu samego autora. Dzieci żywo reagowały na pytania i brały udział w konkursach przygotowanych przez samego pisarza. Fantastyczny kontakt z dziećmi wywołał lawinę przeróżnych pytań. [2]

Szkoła  Podstawowa nr 45 w Białymstoku

Spotkanie przebiegało w bardzo emocjonalnej atmosferze. Pan Tomasz czytał fragmenty opowiadań, zdradził nam cel, który przyświecał napisaniu książeczki o zwierzętach, opowiedział kilka ciekawostek, anegdot o mieszkańcach lasu –  borsuku, jeżu, wiewiórkach.

Grał na gitarze i harmonijce ustnej, angażował dzieci do wspólnego zaśpiewania piosenek o bobrze i „pacających” nam na głowę kasztanach. Czytelnicy „Kliniki…..” bawili się w grę, którą autor nazwał „Łap kolory”. Polegała ona na chwytaniu spadających liści, zanim dotkną ziemi. Należało wykazać się ogromną zręcznością, by zasłużyć na drobny upominek od Pana Tomasza. Podobnie było z łapaniem piórek, które, ku naszemu zdziwieniu,  latają przeróżnie w zależności od tego, jaki ptak jest jego właścicielem. Zabawa  sprawiła dzieciom ogromną radość i dodała wszystkim sporo energii. Zostaliśmy też  nagrodzeni wykonaniem dwóch piosenek znanych z bajek dla najmłodszych, których autorem i kompozytorem jest właśnie Tomasz Szwed – „Baranek Shaun” oraz „Misiowanki”.[3] 

Spotkania z Anną Łaciną  

Gimnazjum w Wasilkowie

Z wykształcenia genetyk, biolog molekularny, autorka serii bajek edukacyjnych, opowiadań fantastycznych i powieści obyczajowych, laureatka nagród i wyróżnień. Publikuje pod dwoma nazwiskami. Jako Anna Łacina pisze powieści obyczajowe dla młodzieży. Jako Anna Zgierun publikuje fantastykę („Inwazja wirusów”, „Wielki Napad”) oraz książki dla dzieci młodszych.

Jak się okazało autorka zaczęła pisać bo w pracy naukowej zaczęło jej czegoś brakować.

Na spotkaniu pani Anna opowiadała o swoich zainteresowaniach i pasjach czy wzorcach pisarskich, mówiła o tym, co dla Niej jest inspiracją do pisania książek i skąd czerpie pomysły. Inspiracją do napisania nowej powieści może być zarówno sytuacja, która jest problemem społecznym, sen, czy też rozmowa z synem, który jest w wieku gimnazjalnym i często jako pierwszy recenzuje jej książki.

Dowiedzieliśmy się, że czasem porusza problemy, które wymagają konsultacji z policjantami czy też odświeżenia wiedzy z danej dziedziny. Autorka lubi, gdy jej książki mieszają w sobie romans, problem osobisty i zabawę z czytelnikiem.

Starała się zachęcić nas do czytania, a tym, którym czytanie nie sprawia przyjemności, dawała cenne wskazówki, jak czytanie polubić.[4]

Publiczne Gimnazjum nr  18 w Białymstoku

Pani Ania opowiadała o swoich książkach: Sześć Dominika, Czynnik miłości, Kradzione róże, Telefony do przyjaciela, Miłość pod Psią Gwiazdą, Dzika jabłoń, Niebo nad pustynią, wykorzystując prezentację multimedialną.

 Pani Anna w sposób niezwykle ciekawy przedstawiła zebranej młodzieży proces tworzenia powieści, odpowiedziała na pytania różnej treści, rozdawała autografy i robiła pamiątkowe zdjęcia. Chętni mogli także kupić Jej książki.[5]

Publiczne Gimnazjum nr 2 w Białymstoku

Powieści pani Łaciny znane są młodzieży, uczniowie biorą udział w inspirowanych Jej twórczością konkursach czytelniczych, plastycznych, a nasi uczniowie dodatkowo wykonali przy wykorzystaniu edytora komputerowego projekty okładek do książek naszego gościa. Dlatego też na spotkanie w naszej przybyli uczniowie z białostockich i okolicznych gimnazjów.

Autorka bardzo szybko nawiązała kontakt z publicznością, obecni czuli pewną wspólnotę opartą właśnie na miłości do książek. W trakcie tego wykładu, który czasami przeradzał się w rozmowę z zebranymi, mogliśmy dowiedzieć się jak pisarka pracuje, jak dba o swój warsztat pisarski, co Ją inspiruje i skąd bierze pomysły na książki. Powiedziała, że do jednej, intrygującej Ją rozmowy(czasami usłyszanej przypadkowo) może napisać książkę, na niej buduje fabułę i tworzy bohaterów. Żartowała, że przy pisarzu trzeba mieć się na baczności: „Jestem pisarzem i twoje słowa mogą być użyte w książce” ;) . Zdradziła nam, że czasami pisanie idzie szybko i sprawia dużo przyjemności, bywa jednak, że to, co napisze wyda się Jej niedobre i musi napisany tekst usunąć. Pisarka przytoczyła słowa dobrze opisujące proces tworzenia powieści, że jest ona jak jajko, które trzeba po prostu wysiedzieć.

 Czytając książki pani Łaciny, wiemy, że ich treść jest wciągająca, czasami budzi i radość,  i strach; poruszają wiele spraw, z którymi zmagają się współcześni, wiemy, że postacie mają przypisaną im osobowość, określony charakter, stosunek do świata, każdy z nich osadzony zaś w konkretnej rzeczywistości. W trakcie wypowiedzi pisarki przekonaliśmy się, że nic nie jest tu przypadkowe czy pobieżnie potraktowane. Fabuła, bohaterowie i ich imiona, miejsca i czas wydarzeń, nazwy roślin, są przemyślane, rozmyślnie użyte , oparte na wiedzy pisarki. Czytamy je więc jak znaki. To dla uważnych. Wszystko to sprawia, że wszystko jest tu wiarygodne, a nas skłania do przemyśleń, czasami do ustosunkowania się wobec prezentowanych treści.  Mamy pewność, że w wielu miejscach pisarka wymaga od nas uważności. Jeśli czytelnik chce „wynieść” jak najwięcej z lektury, musi być świadomy tych znaków, nie może natomiast przesuwać jedynie wzrokiem po literkach.

Pod koniec spotkania przewidziany został czas na pytania do autorki, która m.in. zapytana o rady dla zaczynających pisać odpowiedziała „Czytajcie”. Podpowiadała, żeby pisać niestrudzenie.

W trakcie spotkania został rozstrzygnięty szkolny konkurs na wykonanie przy użyciu edytora graficznego okładki do książek pani Łaciny. Autorka wręczyła dyplomy i nagrody uczniom, którzy zajęli trzy pierwsze miejsca.[6]

Spotkania z Michałem Książkiem

IX Liceum Ogólnokształcące w Białymstoku

Pan Michał Książek podzielił się wrażeniami z pobytu na Syberii. Uczniów szczególnie zainteresował motyw opowieści o potomkach polskich zesłańców z XIX wieku. Prelekcje ubarwiał pokaz zdjęć.

W trakcie wykładu pisarz zachęcał młodych ludzi do czytania ale również pisania własnych tekstów, które mogą ich czasami zaskoczyć. Jako przykład podał swoje eseje zawarte w „Drodze 816”, które były osobistym dziennikiem wędrówki, a stały się literackim hitem.

Spotkanie zakończyły refleksje dotyczące polskich przysłów i spontanicznie autor stworzył nowe: „Okazja czyni czytelnikiem”.[7]

IV Liceum Ogólnokształcące  w Białymstoku

17 października gościł w naszej szkole p. Michał Książek - reportażysta, poeta, ornitolog i kulturoznawca. Jest on autorem reportaży: „Jakuck”, „Droga 816” oraz tomiku poezji  „Nauka o ptakach”. 

Pisarz zafascynował nas swoimi opowieściami o naturze i podróżach. Opisywał naród Socha (czyli Jakutów), podzielił się refleksjami na temat przyrody wschodniej Polski oraz zachwytem nad Białostocczyzną. Stwierdził, że w Polsce mamy wszystko, co potrzebne, by przeżywać niesamowite podróże. Zachęcał do czytania, zwłaszcza książek polskich pisarzy.

Spotkanie przebiegło w przesympatycznej atmosferze. Pan. Książek dbał o to, by zaciekawić publiczność, zostawiając pewien niedosyt. Z niecierpliwością wyczekujemy jego nowych utworów.[8]

Spotkanie z Elżbietą Awramiuk

Centrum Edukacji Nauczycieli  w Białymstoku

W ramach 7 edycji projektu „Podlaskie Spotkania z Pisarzami” pod honorowym patronatem Marszałka Województwa Podlaskiego w Centrum Edukacji Nauczycieli w Białymstoku odbyło się spotkanie z Panią Elżbietą Awramiuk, językoznawcą polonistycznym, pracownikiem Instytutu Filologii Polskiej Uniwersytetu w Białymstoku, autorką książki: „Sto pytań do językoznawcy, czyli poważne odpowiedzi na niepoważne pytania”. 

Gospodarzami spotkania byli uczniowie naszej szkoły (VII LO w Białymstoku), którzy doskonale sprawdzili się w roli dziennikarzy i fotoreporterów. Tajników dziennikarskiego rzemiosła uczyli się obcując z niezwykle zawiłą materią poprawności językowej. 

„To dla mnie zaszczyt, że wywiad przeprowadzili uczniowie VII Liceum...” - podsumowała spotkanie Pani Awramiuk doceniając nasze przygotowanie i fakt, że staraliśmy się przedstawić jej osobowość bez zbędnych banałów i mizdrzenia. Łatwość konwersacji, refleks, przytomność umysłu i błyskotliwość spodobały się także uczniom białostockich szkół, którzy z uwagą przysłuchiwali się rozmowie
.[9]

Spotkania z współczesnymi autorami książek dla dzieci i młodzieży cieszą się dużym zainteresowaniem uczestników. Dotychczas w oparciu o środki  finansowe Urzędu  Marszałkowskiego Województwa Podlaskiego i/lub Urzędu Miasta w Białymstoku zrealizowano 7 edycji projektu (2010-2016) „Podlaskie Spotkania z Pisarzami”. Zaproszono 23 pisarzy, z którymi zorganizowano 88 spotkań autorskich (8732 uczestników). Spotkaniom towarzyszył konkurs czytelniczo – plastyczny na znajomość twórczości pisarzy, w którym łącznie wzięło udział 3373 uczestników.

========

[1] Spotkanie Tomaszem Szwedem, autorem Kliniki małych zwierząt w Leśnej Górce 17 września 2016 w sali baletowej, W: Szkoła Podstawowa nr 2 w Białymstoku [online], Białystok, [dostęp 29 grudnia 2016], Dostępny w Internecie : https://sp2bialystok.edupage.org/news/#216

[2] Podlaskie Spotkania z Pisarzami - Tomasz Szwed w  bibliotece szkoły podstawowej, W: Zespół Szkół nr 6 w Białymstoku [online], Białystok, [dostęp 29 grudnia 2016], Dostępny w Internecie : http://www.zs6.eu/index.php?option=com_content&view=article&id=2402:podlaskie-spotkania-z-pisarzami-tomasz-szwed-w-bibliotece-szkoy-podstawowej&catid=88:2016-2017&Itemid=391

[3] Spotkanie z Tomaszem Szwedem w ramach VII edycji projektu czytelniczego „Podlaskie spotkania z pisarzami” 17.10.2016 gościliśmy w naszej szkole Tomasza Szweda – kompozytora, piosenkarza, psychoterapeutę, autora serii książek „Klinika Małych Zwierząt w Leśnej Górce, W: Zespół Szkół Integracyjnych nr 1 w Białymstoku [online], Białystok, [dostęp 29 grudnia 2016], Dostępny w Internecie: http://zsi1.internetdsl.pl/joomla/index.php?option=com_content&view=article&id=1126:spotkanie-z-tomaszem-szwedem&catid=4:wydarzenia&Itemid=11

[4] Spotkanie z Anną Łaciną, W: Gimnazjum w Wasilkowie [online], Białystok, [dostęp 29 grudnia 2016], Dostępny w Internecie: http://www.gimnazjum-wasilkow.edu.pl/index.php?strona=kronika&id=1434

[5] Spotkanie autorskie z p. Anną Łaciną 21.10.2016r.,  W: Publiczne Gimnazjum nr 18  w Białymstoku [online], Białystok, [dostęp 29 grudnia 2016], Dostępny w Internecie: http://www.gim18.bialystok.pl/index.php?option=com_content&view=article&id=1538:spotkanie-autorskie-z-p-ann-acin-21102016r&catid=34:nowosci&Itemid=1

[6] Powieść jest jak jajko, trzeba ją wysiedzieć :), W: Publiczne Gimnazjum nr 2 w Białymstoku [online], Białystok, [dostęp 29 grudnia 2016], Dostępny w Internecie: http://www.pg2.bialystok.pl/Powie%C5%9B%C4%87_jest_jak_jajko,_trzeba_j%C4%85_wysiedzie%C4%87_;),26,875

[7] Spotkanie z pisarzem Michałem Książkiem, W: Zespół Szkół Ogólnokształcących i Technicznych w Białymstoku [online], Białystok, [dostęp 29 grudnia 2016], Dostępny w Internecie: http://zsoit.bialystok.pl/o-szkole/biblioteka/373-spotkanie-z-pisarzem-michalem-ksiazkiem

[8] Relacja ze spotkania, W: IV Liceum Ogólnokształcące w Białymstoku [online], Białystok, [dostęp 29 grudnia 2016], Dostępny w Internecie: http://www.4lo.bialystok.pl/index.php/47-aktualnoci/2499-spotkanie-autorskie

[9] Relacja z wydarzenia, W: VII Liceum Ogólnokształcące w Białymstoku [online], Białystok, [dostęp 29 grudnia 2016], Dostępny w Internecie: http://www.7lobialystok.nazwa.pl/news.php?readmore=974

Opublikowana: 30.12.2016 (poprzednia wersja Bibservisu)